تدبر در سوره ي مباركه ي يوسف (3)

مجري طرح: علي صبوحي طسوجي
 
8-2-1- كلام هشتم. آيات 100 و 101

گسست كلام هشتم از كلام هفتم:

اين آيات ناظر به صحنه تحقق محسوس تأويل رؤياي حضرت يوسف ( عليه السلام ) و ناظر به تمام داستان است.
وَرَفَعَ أَبَوَيْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَخَرُّواْ لَهُ سُجَّدًا وَقَالَ يَا أَبَتِ هَذَا تَأْوِيلُ رُؤْيَايَ مِن قَبْلُ قَدْ جَعَلَهَا رَبِّي حَقًّا وَقَدْ أَحْسَنَ بَي إِذْ أَخْرَجَنِي مِنَ السِّجْنِ وَجَاء بِكُم مِّنَ الْبَدْوِ مِن بَعْدِ أَن نَّزغَ الشَّيْطَانُ بَيْنِي وَبَيْنَ إِخْوَتِي إِنَّ رَبِّي لَطِيفٌ لِّمَا يَشَاء إِنَّهُ هُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ (100) رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَنتَ وَلِيِّي فِي الدُّنُيَا وَالآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ (101)

پيوستگي آيات كلام 8:

هر يك از دو آيه اين كلام، يك مطلب است. هر دو مطلب، جمع بندي داستان يوسف ( عليه السلام ) است. يكي در قالب برشماري الطاف خدا بر يوسف ( عليه السلام ) در برطرف كردن شدايد و خطاب به پدر؛ و ديگري در قالب شكر خدا بر اعطاي نعمات؛ با اين توضيح، پيوستگي سياقي مطالب اين كلام روشن شد.

غرض كلام 8:

معاني منسجم مطالب اين كلام بدين شرح است:
معني منسجم مطلب نخست: تنها آيه اين مطلب حاكي از آن است كه يوسف ( عليه السلام )، پدر و مادر خويش را بر تخت نشانيد و پس از آن همگي براي يوسف به سجده افتادند. آنگاه يوسف ( عليه السلام ) اين صحنه را تأويل رؤياي خويش دانست كه پروردگارش آن را محقق كرده است. سپس در مقام شكر، از احسان خداي متعالي، نسبت به خود در نجات از زندان و الطاف او در گرد آوردن خانواده اش نزد وي بعد از جدايي افكني هاي شيطان، سخن گفت. بنابراين عنوان مناسب براي معني منسجم اين مطلب عبارت است از: « تحقق محسوس تأويل رؤياي يوسف ( عليه السلام ) با به سجده افتادن پدر و مادر و برادران براي او كه قدرداني يوسف ( عليه السلام ) از الطاف الهي را در پي داشت »
معني منسجم مطلب دوم: تنها آيه اين مطلب، داراي دو فراز است: بيان دو نعمت ويژه پروردگار به او به عنوان قدرداني، يعني نعمت ايتاء ملك و تعليم تأويل احاديث، تحت ولايت خدا؛ دعا براي اسلام محض در مقابل پروردگار تا زمان وفات و دخول در زمره صالحان؛ بنابراين عنوان مناسب براي غرض اين كلام، عبارت است از: « شكرگزاري يوسف ( عليه السلام ) در برابر پروردگار به خاطر ايتاء ملك و تعليم تأويل احاديث تحت ولايت خدا و دعاي ايشان براي مسلمان ماندن و ملحق شدن به صالحان »
با توجه به معني منسجم دو مطلب اين كلام، عنوان مناسب براي غرض آن عبارت است از: