دکتر احمد احمدى بيرجندى على(ع)، مظلوم تاريخ
امروز هم پس از شصت و اندى سال، پس از خواندن سيره و سرگذشت آن حضرت و کتابها و مقالات درباره على(ع)، باز هم بايد اقرار کنم چيزى نميدانم و درک جلوههاى شخصيت ابرمردى که در وراى شخص وى، حتى براى اصحابش و آيندگان ناشناخته بود و هست، براى افراد معمولى مانند من، ناممکن است، مگر نمى از يمى. وقتى سعدى، با آن همه دانش و آگاهى و سير و سياحت و جدل و بحث در نظاميه بغداد و برخورد با رجال علم و عمل ميگويد:
کس را چه زور و زهره که وصف عليکند؟
جبار در مناقب او گفته: هل اتي
و مولوى بلخى با آن انديشه عميق و روح بلند درباره على(ع) ميگويد:
در شجاعت شير ربانيستى
در مروت خود که داند کيستى؟!
و ابوعلى سينا، متفکر و فيلسوف شرق، در مقام تشبيه ميگويد: على(ع) نسبت به اصحاب مانند «معقول» بود نسبت به «محسوس» و بسيارى شاعرانى که اقرار به قصور فهم و ادراک خود در منقبت مولىالموحدين على(ع) ميکنند، وقتى فيلسوفان و حکيمان بزرگ در شناخت ابعاد وجودى على(ع) اظهار ناتوانى کنند، سرانجام وقتى که عقاب، در اين فضاى ملکوتى پر بريزد، از پشه لاغرى چه خيزد؟!