احکام روزه
علت شكسته خواندن نماز و واجب نبودن روزه در حال مسافرت تصريح آيات قرآن است:

(وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِى الاَْرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَقْصُرُواْ مِنَ الصَّلَوةِ...)[1];

و هنگامى كه سفر كنيد، گناهى بر شما نيست كه نماز را كوتاه كنيد.

در ادامه آيه آمده است: اگر از فتنه و خطر كافران بترسيد، ليكن با توجه به روايات، فقها حكم عموم برداشت كرده اند.[2]

كسى كه مسافر است بايد نماز ظهر و عصر و عشا را با هشت شرط شكسته بخواند.[3]
پس بر مسافرى كه هشت شرط ذكر شده در توضيح المسائل را داشته باشد واجب است نماز را شكسته بخواند.
و درباره عدم وجوب روزه در سفر، قرآن كريم در سوره بقره آيه 185 مى فرمايد:

(وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَر فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّام أُخَرَ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ...);

و آن كس كه بيمار يا در سفر است، روزهاى ديگرى را به جاى آن، روزه بگيرد، خداوند را حتى شما را مى خواهد نه زحمت شما را.[4]

امام صادق(عليه السلام) از رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) نقل مى كند: افطار در سفر و نماز شكسته از هداياى الهى است. كسى كه توجه به آن نكند هديه الهى را رد كرده است.

مرحوم علامه طباطبائى روايتى نقل مى كند كه خلاصه و مضمون آن اين است: حكم شكسته خواندن نماز، تصدق و ارفاقى از سوى خداوند متعال به مسلمانان است و امّا اين كه واجب است نماز به صورت شكسته خوانده شود، براى اين است كه قبول تصدق خداوند منان واجب است.[52]
طبق بيان فوق، شايد يكى از فلسفه هاى عدم وجوب روزه در سفر و شكسته بودن نماز همان مسئله تخفيف در تكليف باشد.

[1]. نساء، آيه101.
[2]. براى مطالعه بيشتر ر.ك: تفسير الميزان; مجمع البيان و تفسير نمونه در ذيل آيه.
[3]. توضيح المسائل مراجع، ج1، ص708.
[4]. همان، وسائل الشيعه، ج5، ص540.
[5]. الميزان، ج5، ص68.
منبع:salat.ir