اثرات سوء بدبینی
نارضایتی پروردگار
شاید مهمترین اثر سوئی که این رفتار غیر اخلاقی در پی دارد از بین رفتن رضایت خداوند عزیز از کردار ما می باشد .بدست آوردن رضایت الهی یکی از آرزوهای اولیاء و مقربان درگاه الهی و یا شاید اصلی ترین هدف زندگی خوبان خدا می باشد .خداوند عزیز به صراحت بیان نموده که از این رفتار غیر اخلاقی خوشنود نیست چرا که از آن نهی فرموده است.
سلب آرامش
اولین و مهمترین اثر این بیماری روحی سلب آرامش و از بین رفتن حس اعتماد و حسن ظن به دیگران است.
همین اندازه که انسانی در زندگی اجتماعی و یا زندگی مشترکی که با خانواده و نزدیکان خود دارد احتمالات غیر عقلی و به دور از اخلاق و عرف را بدهد موجب می شود که آن آرامشی که در مصاحبت و همراهی با دیگران دارد را از دست بدهد.
از هم گسستگی عاطفی و خانوادگی
چه بسیار خانواده هایی که برای شروع زندگی مشترک و عاشقانه خود بر اساس محبت و دوستی و عشق بنا شده ،ولی متاسفانه به خاطر وجود این رفتار در یکی و یا طرفین موجود در خانواده باعث لطمات جبران ناپذیری شده است که از جمله این لطمات می توان به طلاق هایی که در اثر سوء برخورد و یا همان سوء ظن و بدبینی یکی از اعضاء خانواده به وجود آمده است که به دنبال آن پیامد فرزندان طلاق که خود از بدترین پیشامدهای یک زندگی مشترک می باشد.
از دست دادن جایگاه اجتماعی
یکی از نیازهای هر انسان ارتباط و همدلی با سایر افراد اجتماع می باشد. وقتی کسی در یک محیط اجتماعی مدام به دنبال تجسس و بدبینی به دیگران باشد، این رفتار موجبات نارضایتی دوستان و اطرافیان این شخص را به دنبال دارد که همین احساس ناراحتی باعث کناره گیری از این فرد مریض می شود. چرا که دیگران نمی پسندند مدام زیر نظارت های بدبینانه و غیر اخلاقی و توهمات و خیالت بی اساس باشند به ناچار تنهاترین کار ، در مواردی کناره گیری از این افراد می باشد .
درمان سوء ظن و بدبینی
با رجوع به احادیث گران سنگ حضرات معصومین علیهم السلام و با توجه به راهنمایی های اساتید اخلاق به این نتیجه می رسیم که بهترین کار وارد نشدن در منطقه های ممنوعه هست از جمله ی این منطقه های ممنوعه جاهایی می باشد که ما علم نداریم و صرفاً توهم و ظن و گمان می باشد .
شاید مهمترین اثر سوئی که این رفتار غیر اخلاقی در پی دارد از بین رفتن رضایت خداوند عزیز از کردار ما می باشد .بدست آوردن رضایت الهی یکی از آرزوهای اولیاء و مقربان درگاه الهی و یا شاید اصلی ترین هدف زندگی خوبان خدا می باشد .خداوند عزیز به صراحت بیان نموده که از این رفتار غیر اخلاقی خوشنود نیست چرا که از آن نهی فرموده است.
وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُۆادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْۆُلاً
از آنچه به آن آگاهى ندارى، پیروى مكن، چرا كه گوش و چشم و دل، همه مسئولند. (سوره مبارکه اسراء آیه 36)
از طرفی در صورت داخل شدن در اموری که ما از حقیقت و واقعیت آن اطلاع نداریم کاری که یقین به بدی آن نداریم به بدی حمل نکنیم .
در این خصوص سخن گوهر بار امام صادق علیه السلام که از امام متقیان علی علیه السلام نقل فرموده اند رابه نقل از کتاب ارزشمند اصول کافی می باشد را بیان می کنم .
امام جعفر صادق(علیه السلام) از حضرت علی (علیه السلام) چنین روایت کرده است:
"ضع امر اخیک علی احسنه حتی یاتیک ما یغلبک منه و لا تظنن بکلمه خرجت من اخیک سوءا و انت تجد لها غی الخیر مهملا"
رفتار برادرت را بر بهترین وجه قرار بده تا جایی که اطمینان به بدی آن نداری و درباره سخنی که از دهان او درآمده گمان بد نکن تا آنجا که راهی برای نیکو بنداشتن آن وجود دارد. (کلینی:کافی-ج2-ص362)
نکته پایانی :
البته نباید از این نکته غافل شد که ما نیز نباید موجبات تجسس و بدبینی دیگران رو به خودمون درست کنیم چرا که در غیر این صورت خود ما هم در این گناه بدبینی دیگران شریک می شویم.
اتقوا من مواضع التهم
از کارهای که باعث تهمت دیگران می شود پرهیز کن.
بخش قرآن تبیان
نظرات شما عزیزان: