شمّه ای از اخلاق امام حسین بن علی علیه السلام

ارزش انسان

عربی به محضر حضرت امام حسین علیه السلام رسید و گفت: پسر پیامبر خدا! دیه کامله ای را ضامن شده ام و از پرداختش ناتوانم، نزد خود گفتم: آن را از کریم ترین مردم درخواست می کنم و کریم تر از اهل بیت پیامبر درود خدا بر ایشان سراغ ندارم.

حضرت فرمود: برادر عرب سه مسأله از تو می پرسم، اگر یکی را جواب دادی، یک سوم مال درخواستی را به تو می دهم، اگر دو مسأله را پاسخ گفتی، دو سوم آن را می پردازم و اگر هر سه را جواب گفتی، همه مال را می دهم.

عرب گفت: آیا مانند تو که از اهل دانش و شرفی، از مثل من مسأله می پرسد؟

حضرت فرمود: آری، از جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم شنیدم که می گفت: ارزش به اندازه معرفت است، عرب گفت: بپرس اگر توانستم پاسخ می دهم و اگر نتوانستم از حضرتت یاد می گیرم و تاب و توانی جز به یاری خدا نیست.

حضرت فرمود: برترین اعمال کدام است؟ عرب گفت: ایمان به خدا، حضرت پرسید: راه نجات از معرکه چیست؟ عرب گفت: اعتماد به خدا، حضرت فرمود: چه چیزی به مردان زینت می دهد؟ عرب گفت: دانشی که با بردباری همراه باشد، فرمود: اگر نبود؟ گفت: ثروتی که جوانمردی در کنارش باشد. فرمود: اگر نبود؟ گفت: تنگدستی و فقری که صبر با آن باشد، فرمود: اگر این هم نبود؟ عرب گفت: صاعقه ای از آسمان فرمود آید و چنین انسانی را بسوزاند که جز این سزاوار نیست!

حضرت امام حسین علیه السلام خندید و کیسه ای که هزار دینار در آن بود به او داد و انگشترش را که نگینی به قیمت دویست درهم بر آن بود به او عطا فرمود و گفت: ای عرب! هزار دینار را به طلبکارانت بده و انگشتر را در هزینه زندگی خودت مصرف کن. عرب آن را گرفت و گفت: خدا داناتر است به اینکه رسالتش را کجا قرار دهد.

(سوره الأنعام (6): آیه 124: الله یعلم حیث یجعل رسالته) (جامع الأخبار: 137، فصل 96؛ بحار الأنوار: 44/196؛ باب 26، حدیث 11)