ماه بندگی و میهمانی خدا با تمام حال و هوای خوبی که داشت به پایان رسید ؛ کاروانی که با خان بزرگش  در حرکت بود و هر فردی با توجه به فرصت هایی که داشت و با سعی و تلاش خود از آن بهره مند شد بستری که نظیرش کم پیدا می شود ؛ باید برای بدست آوردنش وقت گذاشت و بندگی کرد خوشا به حال آنهایی که از این خان بزرگ میهمانی خدا فیض بردند و کمتر حسرت می خورند ؛ آنقدر زمان محدود بود که با یک چشم بر هم زدن به پایان رسید و بر دل همگان حسرت بر جای گذاشت ؛ اما این پاداش را به همراه خواهد داشت که هر فردی بنا به برداشت خودش ثمر کارش را می بیند در حقیقت ماه رمضان ماه ذخیره سازی توشه و میهمانی خدا و عید فطر روز برداشت و شباهت بسیاری به آخرت و قیامت دارد.

بر اساس روایات عید فطر شباهت بسیاری به قیامت دارد؛ امام علی ( ع ) در خطبه ای در این باره می فرماید : امروز روزی است که نیکوکاران در آن پاداش می گیرند و زیانکاران در آن مایوس می شوند و این روز شباهت زیادی به روز قیامت دارد پس با خروج از منازل و رهسپاری به سوی جایگاه نماز عید، خروجتان را از قبر و رفتنتان را به سوی پروردگار به یاد آورید و با ایستادن در جایگاه نماز، ایستادن در برابر پروردگارتان را یاد کنید و با بازگشت‏ به سوی منازل خود، بازگشتتان به سوی منازلتان در بهشت‏ برین را متذکر شوید. ای بندگان خدا ! کمترین چیزی که به زنان و مردان روزه ‏دار داده می‏ شود، این است که فرشته ‏ای در آخرین روز ماه رمضان به آنان ندا می ‏دهد و می‏ گوید: هان! بشارتتان باد، ای بندگان خدا که گناهان گذشته‏ تان آمرزیده شد ! پس به فکر آینده خویش باشید که چگونه بقیه ایام را بگذرانید؟

همچنین امام علی ( ع ) در خصوص عید فطر فرموده اند : عید فطر عید کسی است که خدا روزه اش را پذیرفته و نمازش را ستوده است و هر روز که خدا را نافرمانی نکند آن روز عید است .

پیامبر اکرم ( ص ) در روایتی از فضیلت عید فطر می فرماید: چون شب عید فطركه شب جوائز نام دارد فرا رسد، خداوند پاداش عمل‏ كنندگان را بدون حساب و شمارش ببخشد و چون صبح روز عید فرا رسد خداوند فرشتگان را به همه ‏ی شهرها بفرستد پس در زمین فرود آیند و سر كوچه‏ ها و گذرها بایستند و با صدایى كه آن را همه‏ ی آفریده‏ هاى خدا جز جن و آدمیان می‏شنوند، گویند: اى امّت محمّد (ص ) به سوى پروردگار كریم براى نماز عید بیرون شوید كه او پاداش فراوان دهد و گناهان بزرگ را بیامرزد.

و چون سوى محلّ برگزارى نماز عید روند خدا عزّ و جلّ به فرشتگان فرماید: اى فرشتگان من ! مزد كارگر چون كار خود را انجام دهد- چیست؟ عرضه دارند: معبودا و سیدا ! این که مزدش را كامل پرداخت کنی .

و خداوند خطاب به بندگان خویش مى‏ فرماید: اى بندگان من ! هر چه مى‏ خواهید از من بخواهید كه به عزت و جلال خودم سوگند که امروز در این اجتماع خویش، هر چه براى دنیا وآخرت خود بخواهید عطا مى‏ كنم و به عزت و جلال خودم سوگند تا وقتی كه مرا مراقب خود بدانید و از من بترسید شما را در پناه مى‏ گیرم و نزد كسانى كه در دوزخ جاودانند رسوایتان نسازم ؛ باز گردید كه آمرزیده شدید همانا مرا خشنود كردید و من از شما خشنود شدم ؛ پس فرشتگان به خاطرآنچه که خداوند در روز عید فطر به این امت ارزانى فرموده است شاد می‌‏شوند و به یکدیگر بشارت داده و تبریك گویند .

جابر از امام باقر ( ع ) روایت كرده‏ كه آن حضرت فرمود: رسول خدا ( ص ) فرمود : چون روز اول شوّال فرا مى ‏رسد منادیى ندا مى‏ كند: اى مومنان در این صبحگاه بشتابید براى جوائزتان كه به پاداش عبادات رمضان می‏‌دهند ؛ سپس فرمود: اى جابر جوائز خداوند متعال كه مانند جوائز این پادشاهان نیست.آنگاه فرمود: امروز روز جائزه است . همانا خداوند عزّ و جلّ ماه رمضان را میدان مسابقه براى بندگان خود قرار داده است تا با طاعت و عبادت خود براى رسیدن به رضوان و خشنودى خداوند از یكدیگر پیشى بگیرند. پس گروهى در این میدان تاختند و به خشنودى الهى فائز شدند و عدّه‏اى دیگر عقب افتادند و تقصیر كردند و زیان دیدند.

امام حسن مجتبى(ع) در روز عید فطر گروهى را دید كه مشغول بازى و خنده بودند پس در حالى كه به آنان اشاره می‏كرد به اصحاب خویش فرمود : همانا خداوند عزّ و جلّ ماه رمضان را میدان مسابقه براى بندگان خود قرار داده است تا با طاعت و عبادت خود براى رسیدن به رضوان و خشنودى خداوند از یكدیگر پیشى بگیرند پس گروهى در این میدان تاختند و به خشنودى الهى فائز شدند و عدّه‏اى دیگر عقب افتادند و تقصیر كردند و زیان دیدند ؛ پس شگفتا و بسیار شگفتا از آن‏ كه به خنده و بازى مشغول باشد در چنین روزى كه نیكوكاران در این روز پاداش مى‏ یابند و تقصیركاران زیان مى ‏بینند و قسم به خدا كه اگر حجاب از میان برخیزد و پرده كنار رود بى‏تردید و حتما نیكوكار مشغول نیكوكارى خود شود و بدكردار گرفتار زشتكارى خود باشد .

امام علی‏ ( ع ) می فرماید : امروز تنها عید كسی است كه خداوند روزه‌‏اش را پذیرفته و شب ‌زنده‌‏ داری‌‏اش را سپاس گزارده است همچنین ایشان فرموده اند : امروز روزی است که خداوند آن را برای شما عید قرار داد و شما را نیز شایسته آن ساخت ؛ پس به یاد خدا باشید تا او نیز به یاد شما باشد و او را بخوانید تا خواسته هایتان را اجابت کند ؛ هر كه زكات فطره را بدهد، خداوند به سبب آن زكاتى را كه از مالش كم شده است جبران كند

امام رضا ( ع ) در خصوص عید فطر فرموده اند : روز فطر از این رو عید قرار داده شد تا روز گردهمایی مسلمانان باشد و در این روز گرد هم آیند و برای خدا به صحرا (فضایی باز) درآیند و خداوند را بر منّتی كه بر آن‌ها نهاده است ستایش و به بزرگی یاد كنند . امام رضا ( ع ) می فرمایند : امیرالمؤمنین ( ع ) سه شب را نمى‏‌خوابید: شب بیست و سوم ماه رمضان، شب عید فطر و شب نیمه ماه شعبان؛ در این شب‌ها، روزی‌ها تقسیم و مدّت عمر و هر آن‌چه در آن سال رخ خواهد داد، تعیین مى‌‏شود. امام رضا (ع) همچنین گفته اند : روز فطر، عید مقرر شده تا مسلمانان در این روز گرد هم آیند و براى خداوند ظهور كنند و او را به خاطر نعمت‌‏هایش تعظیم كنند. پس این روز، روز عید، روز اجتماع، روز فطر، روز زكات، روز رغبت و روز تضرع و... است. پس خداوند بزرگ دوست دارد .

حضرت رضا ( ع ) در مورد علت تكبیرهاى زیاد در روز عید فطر مى‌‏فرماید: تكبیر، تعظیم و بزرگداشت‏ خداوند متعال است و نوعى تشكر از هدایت‌‏ها و نعمت‏‌هاى پروردگار جهانیان مى‌‏باشد
از امام هادی ( ع ) نیز نقل شده است : شیعیان فقط چهار عید دارند: فطر، قربان، غدیر و جمعه. 

از امام جعفر صادق( ع ) نقل شده است : تمام الصلوة.»؛ تكمیل روزه به پرداخت زكاة یعنى فطره است، هم‌چنان كه صلوات بر پیامبر صلى الله علیه و آله كمال نماز است ؛ از شرایط درستىِ روزه، دادن زكات یعنى فطریه است؛ هم‌چنان كه تمامیت نماز به صلوات فرستادن بر پیامبر ( ص ) است ؛ چه، اگر كسى روزه بگیرد و عمداً فطریه ندهد، روزه‌‏اش بى‏‌فایده است .

امام محمد باقر ( ع ) می فرمایند : هیچ عید فطر و قربانی نیست، مگر آن كه با آمدن آن غم و اندوه آل محمد (ص) تجدید مى‌‏شود. راوى گفت: چرا در روز عید غمگین مى‌‏شوند؟ امام (ع) فرمود: زیرا آنان حق خود را در دست دیگران مى‌‏بینند و از این كه افراد غیر شایسته بر جایگاه رهبرى امت قرار دارد و امام راستین هنوز ظهور نكرده است كه حكومت عادلانه و سایه پر از عدل و داد خود را بر مردم بگستراند، غمگین و ناراحتند .
امام سجاد می فرماید : پروردگارا! ما به سوى تو برمى‏‌گردیم در روز عید فطرمان كه آن را براى اهل ایمان روز عید و شادى و براى اهل ملت ‏خودت روز اجتماع و همیارى قرار دادى .

در خصوص پیامبر اکرم ( ص ) آورده شده است ؛ رسول خدا ( ص ) در روزهاى عید فطر و قربان از خانه بیرون مى‌‏آمد و با صداى بلند لا اله الا اللَّه و اللَّه اكبر مى‌‌‏گفت .
رسول اکرم ( ص ) در خصوص فضایل عید فطر می فرماید : عیدهاى خود را با (گفتن) اللَّه اكبر، آذین بندید ؛ عید فطر و قربان را با جملات لا اله الا اللَّه و اللَّه اكبر و الحمدللَّه و سبحان اللَّه، آذین بخشید ؛ هركه شب عید (فطر و قربان) و شب نیمه شعبان را احیا كند، در آن روزى كه دل‌ها مى‌‏میرند، دل او نمیرد .

تفسیری از شباهت های عید فطر و قیامت از زبان امام علی ( ع )  

حجت الاسلام و المسلمین سید جواد موسوی هوایی در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به تفسیر امام علی (ع) از شباهت عید فطر و قیامت ، اظهار کرد : همانطور که می دانید بعد از نماز عید فطر دو خطبه بیان می شود، امام علی (ع) نیز در خطبه نماز عید فطر خطاب به حاضران فرمود : ای مردم ! بدانید در این روز به آنهایی که به درستی اعمال خودشان را انجام دادند خداوند ثواب ، مزد و پاداش کارهای خیرشان را خواهد داد و آنهایی که در اعمالشان کوتاهی و خطا کردن خسارت می بینند و عید فطر شبیه ترین روز به روز قیامت است .

چرا عید فطر به قیامت شباهت دارد ؟

این کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه شبیه ترین روز به قیامت عید فطر است و امام علی (ع ) تشبیه زیبایی در این باره بیان کرده اند ، تصریح کرد : همانا روزه داران و نماز گزاران در روز عید فطر از منازل خود خارج می شوند وبه مصلی و محل برگزاری نماز عید فطر می روند مانند مردگانی که از قبر خود خارج می شوند به سوی خداوند می روند در محضر خداوند حاضر می شوند ؛ در حقیقت خارج شدن از منزل برای خواندن نماز عید فطر برابر با خروج از قبر در قیامت است.

وی ادامه داد : هنگام خواندن نماز ، روزه داران و نمازگزاران در عید فطر مقابل پروردگار خود می‌ایستند و در پیشگاه خداوند متعال حاضر می شوند و با حضرت حق سخن می گویند در قیامت نیز پس از خروج از قبر بندگان خداوند برای پاسخگویی در مقابل پروردگار خود حاضر می شوند.

عید فطر بهشت دنیوی و اخروی برای پرهیزگاران

حجت الاسلام والمسلمین موسوی هوایی با اشاره به اینکه مومنان پس از برگزاری نماز عید فطر به منازل خود برای آرامش و  پاداش ثمره ی کارهایشان می روند ، عنوان کرد : بنا بر فرموده امام علی( ع ) مانند قیامت که مومنان حقیقی و پرهیزگاران پس از حاضر شدن در مقابل خداوند و گفت و گو با پروردگار خود به منزگاه ابدی خود می روند نمازگزاران نیز به منازل خود برای امنیت و آسایش بیشتر می روند و از نعمت های معنوی و مادی بسیاری بهره مند می شوند .

این کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه روزه داران در عید فطر پاداش کارهای خیر خود را می بینند ، افزود : مومنان و پرهیزگاران به خاطر اطاعت از خداوند متعال و بندگی حق به بهشت می روند نمازگزاران نیز پس از یک ماه عبادت و اطاعت و بندگی خداوند و انجام فریضه الهی و اعمال خاص عید فطر به منازل خود برای گرفتن پاداش می روند.

حکایت بشارت ملائکه در وصف عید فطر و ماه رمضان

حجت الاسلام و المسلمین موسوی هوایی با اشاره به اینکه کوچکترین پاداش خداوند برای عبادات و بندگی ماه رمضان بیانگر عظمت این ماه است ، بیان کرد : کوچکترین پاداشی که برای روزه داران و عبادت کنندگان در این یک ماه قرار داده شده ؛ نازل شدن ملائکه ای در آخرین روز از ماه رمضان است که خطاب به آنها فریاد می زند و می گوید : ای بندگان خدا ! بر شما بشارت باد تمامی گناهان گذشته شما بخشیده و تمام شده است و از این لحظه نامه اعمال شما از نو نوشته خواهد شد ؛ پس بیاید کارهای نیک انجام دهید که پروردگارتان فرصتی دوباره به شما بخشیده است.

شباهت روز عرفه ، عید فطر و قیامت

این کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه شباهت بسیاری میان روز عرفه ، عید فطر و قیامت است ، گفت : روز عرفه در معشر عرفات همه لباس سفید و احرام می‌پوشند روز قیامت با کفن در پیشگاه خداوند حاضر می‌شوند و روز عید فطر با لباس روشن در نماز عید فطر شرکت می‌کنند  حاجیان در عرفانی‌ترین حالت، دور از گناه و پاک و منزه در مشعر عرفات حاضر می‌شوند و به یاد خدا اعمال حج را به جا می‌آورند در نماز عید فطر نیز مانند عرفات همان حالات وجود دارد و در قیامت در بهترین حالات ممکن بندگان خداوند قرار دارند.

معنویت کلید خوشبتی در دنیا و آخرت

حجت الاسلام و المسلمین موسوی هوایی با اشاره به اینکه ماه رمضان نمونه بزرگی از این است که با معنویت می‌توان به سعادت رسید، اظهار کرد: باید به این مهم توجه داشته باشیم که معنویت بر مادیات موثر است؛ همه اموربا قدرت الهی رقم می‌خورد و تابع ذات پاک و مقدس خداوند است؛ اگر اعمال نیک و عبادت خاص انجام بدهیم اخلاق پسندیده داشته باشیم به حق الناس بیشتر توجه کنیم تقوا رعایت شود برکت از آسمان بر تمام موجودات عالم ماده و معنا نازل می‌شود.

وی با اشاره با اینکه استغفار یکی از مهمترین کلید‌های نازل شدن برکات الهی و آسمانی است، افزود: استغفار باعث می‌شود آسمان برکت داشته باشد و در کنار اعمال خوب رزق و روزی، مال و فرزند را زیاد می‌کند؛ در حقیقت بالاتر از خداوند و قرآن وجود ندارد، مقام و منزلت انسان در پیشگاه پروردگار والاست بنابراین پروردگار عالمیان به هر بهانه برای بندگانش در نعمت‌ها را باز گذاشته است و گناهان آن‌ها را در گرو معنویات خواهد بخشید؛ به طور کلی تمام مسائل سیاسی، اقتصادی و مشکلات جوامع با تقوای الهی حل می‌شود.