اشارتی به چند آیه

الف: اهدناالصراط المستقیم

... با توجه به قرین بودن تعبیر «الصدیقین‏» با «النبیین‏» معلوم می‏شود در این‏جا مقصود از صدیقین، ولی معصوم غیر نبی است... (40).
«و ما ارسلنا من قبلک الا رجالا نوحی الیهم فسئلوا اهل الذکر ان کنتم لاتعلمون (41) »

نویسنده در صفحات 182تا 187 کتابش با شواهد متعدد قرآنی اثبات می‏کند که «اهل ذکر» تنها اهل بیت نبوت‏علیهم السلام هستند که از مقام عصمت و طهارت برخوردارند و قرابت غیر قابل انفکاکی با قرآن را دارا می‏باشند و به دلیل «ولن یفترقا» در خطبه پیامبرصلی الله علیه وآله در حجة‏الوداع (42) قرآن و عترت از یکدیگر هرگز جدا نخواهند شد. (43)

ب: علی مجتبای غربال کننده

معیار تمیز خبیث و طیب و میزان تشخیص مؤمن و منافق، حضرت علی‏علیه السلام است. و این معیار از آیه 179 سوره آل عمران استفاده می‏شود، روایات نیز همین را گفته‏اند ولی متاسفانه در تفاسیر از آن غفلت‏شده است. آیه می‏فرماید:
«ما کان الله لیذر المؤمنین علی ما انتم علیه حتی یمیزالخبیث من الطیب و ما کان الله لیطلعکم علی‏الغیب و لکن‏الله یجتبی من رسله من یشاء فآمنوا بالله و رسله و ان تؤمنوا و تتقوا فلکم اجر عظیم.
یعنی خداوند را چنین نباشد که مؤمنان را به حالتی که شما بر آن مستقرید، واگذارد، مگر آن که خبیث را از پاکیزه جدا نماید; و خداوند را چنین نیست که شما را بر غیب آگاه گرداند; و لیکن خداوند از رسولانش هر که را بخواهد، بر می‏گزیند، پس به خدا و رسولانش ایمان آورید، و اگر ایمان آورید و تقوا پیشه کنید پس برای شما اجری عظیم خواهد بود.

آیه شریفه، سنت غربال مدعیان ایمان، در هر عصر و زمان به ویژه در دوران پیامبرصلی الله علیه وآله را بیان می‏فرماید. ولی این غربال‏گری با نزول فهرستی از اسامی مؤمنان و منافقان و آگاه سازی بر غیب نیست. به دلیل «وما کان الله لیطلعکم علی‏الغیب‏» (آل عمران، آیه 179)، بلکه از طریق برگزیدن شخصیتی ملکوتی در جامعه پیامبر، این غربال صورت می‏گیرد. وجود این مجتبای الهی، و عکس ‏العمل جامعه در برابر شخصیت او، دوست و دشمن را معرفی می‏کند. این معیار، طبق روایات شیعه و سنی علی‏علیه السلام است. (44)

ابو سعید خدری گوید: ما فرزندان خویش را با محبت علی‏علیه السلام می‏آزمودیم که اگر دوستدار علی‏علیه السلام بود او را مؤمن و گرنه، منافق می‏شمردیم.
پیامبر اکرم‏صلی الله علیه وآله می‏فرمایند:
«لولاک یا علی، ما عرف المؤمنون بعدی‏»
ای علی! اگر تو نبودی پس از من،مؤمنان شناخته نمی‏شدند. (45)
«علی حبه ایمان و بغضه نفاق‏».
عشق به علی ایمان و دشمنیش نفاق است. (46)

در نهج‏ البلاغه، حکمت 45 نیز همین حدیث و مضمون آمده است.

علی علیه السلام در نهان آیات

از دیدگاه‏های قابل بررسی، تفسیر باطن آیات است. یعنی آیه‏ هایی که ظهور لفظی در امام علی‏ علیه السلام یا اهل‏بیت‏ علیهم السلام ندارند. ولی باطن آن‏ها درباره ائمه‏ علیهم السلام است. توضیحی در تفسیر قرآن کریم به باطن و به عبارتی ظهر و بطن آیات، خالی از لطف نیست.

ظهر وبطن و تفسیر و تاویل

این دیدگاه، معتقد است، علاوه بر ظهور الفاظ قرآن کریم در دلالت‏های مطابقی و تضمنی و التزامی، قرآن باطنی دارد. اهل ظاهر و عربی دانان، ظاهرش را و اهل نظر و معصومان ‏علیهم السلام باطن آن را می‏یابند، المیزان آیه «لایمسه الاالمطهرون‏» را به تماس اهل تطهیر با عمق و باطن قرآن، تفسیر کرده است; بررسی مبحث زبان وحی و مبحث مناهج و سبک ‏های تفسیری، گسترده است.

از این رو به نقل چند روایت و ارایه منابع تحقیق بسنده می‏شود.
واژه تاویل چند کاربرد دارد، که یکی به همین معنا است. (47) از حضرت رسول‏صلی الله علیه وآله نقل شده:
«ما فی ‏القرآن آیة الا و لها ظهر و بطن‏»
در قرآن آیه‏ای نیست، جز آن که ظاهر و باطن و عیان و نهانی دارد.

از حضرت باقرعلیه السلام معنای این حدیث نبوی را پرسیدند، فرمود:
«ظهره تنزیله و بطنه تاویله، منه ما قد مضی و منه مالم یکن، یجری کما تجری الشمس والقمر»
ظاهر قرآن، همان انگیزه و معنایی است که قرآن طبق آن نازل گشته و باطن قرآن تاویل و تحقق عینی آن است، بخشی از تاویل سپری شده و بعضی هنوز رخ نداده [قرآن تازه می‏شود و] در بلندای دوران جریان دارد همان‏گونه که خورشید و ماه هرلحظه در افقی در حرکت است. (48)

از پیامبر اکرم‏صلی الله علیه وآله - خطاب به یارانش - نقل است که فرمود:
«برخی از شما بر طبق تاویل قرآن می‏جنگد همان‏گونه که جنگیدم بر تنزیل آن و او علی‏ بن ابی‏طالب است‏» (49)
شبیه این روایت، این فراز دعای شریف ندبه است:
«یحذو حذوالرسول‏صلی الله علیه وآله و یقاتل علی التاویل ولا تاخذه فی‏الله لومة‏لائم...»

علی ‏علیه السلام قدم، جای پای پیامبرصلی الله علیه وآله می‏ نهاد و طبق تاویل و باطن قرآن کریم می‏جنگید و در راه خدا از سرزنش هیچ ملامتگری نمی ‏هراسید.

بدیهی است جنگ با معاویه کار آسانی نبود زیرا به بسیاری از مردم قبولانده بود که خال المؤمنین، کاتب وحی، فامیل پیامبرصلی الله علیه وآله خونخواه عثمان، مجری قرآن و... من هستم!.

از پیامبرصلی الله علیه وآله روایت‏شده که:
«ان للقرآن ظهرا و بطنا و لبطنه بطن الی سبعة ابطن (50) »
حقیقتا برای قرآن ظاهر و باطنی است و بطن آن نیز دارای باطنی است تا هفت‏ باطن.

طبق روایتی، از امام علی‏علیه السلام پرسیدند آیا جز قرآن [غیر از قرآن رایج] چیزی از وحی نزد شما هست؟ فرمود:
«لا، والذی فلق الحبة و براالنسمة الا ان یعطی عبدا فهما فی کتابه (51) »
یعنی نه، سوگند به آن خدایی که دانه را شکافت و رویانید و جان‏دار را آفرید [غیر از قرآن چیزی نزد ما نیست] مگر خدا به بنده‏ای توفیق فهم کتابش را عطا فرماید.
یعنی هرگونه علم غیب و آگاهی که داریم به برکت فهم قرآن کریم است، بدیهی است منظورشان پنهان قرآن است نه پیدای آن، که برای همگان قابل فهم است.
از حضرت صادق ‏علیه السلام روایت ‏شده که کتاب خدا چهار بخش است:

«العبارة والاشارة و اللطائف و الحقائق، فالعبارة للعوام و الاشارة للخواص و اللطائف للاولیاء والحقائق للانبیاء» (52)
قرآن شامل عبارت، اشارت، لطایف و حقایق است، عبارت برای همگان است و اشارت برای خواص و لطایف برای اولیای خدا و حقایق برای پیامبران است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: