تبادل لینک هوشمند 
چگونه در قرآن تفکر و تدبر کنیم؟
هر روز قرآن بخوانید. از آغاز قرآن شروع کنید و به پایان آن برسید. منظم و یکسان نه هر از گاه و از هرجا که شد.
روزهای اول شاید مشکل باشد ولی اگر روزانه برنامه منظمی برای تلاوت داشته باشید، با قرآن مأنوس خواهید شد و هرکس با قرآن مأنوس شود، قرآن خود راهنمایش می‌شود.
هر روز پیش از خواندن قرآن، دعای آن را نیز بخوانید و از خداوند تأثیر آن را بر جسم و روان خود بخواهید. بهترین دعا در این زمینه، چنین است:
« اللهم بالحق انزلته و بالحق نزل اللهم عظّم رغبتی فیه و اجعله نوراً لبصری و شفاءً لصدری و ذهاباً لهمی و حزنی. اللهم زیّن به لسانی و جمّل به وجهی و قوّ به جسدی و ارزقنی حق تلاوته علی طاعتک آناء اللیل و اطراف النّهار و احشرنی مع النّبی محمّد و آله الاخیار الابرار؛خداوندا تو را سوگند به آن حقی که به خاطر آن قرآن را نازل‌کردی و به حق نزول آن، میل مرا به آن زیادکن و آن را نوری برای دیدگانم قرارده و درمانی برای روانم و زداینده‌ای برای اندوهم. خداوندا زبانم را با آن نیکوگردان و رویم را با آن زیباگردان و تنم را به آن نیرو بخش و حقی که از تلاوت آن نصیبم می‌گردد، اطاعت و فرمانبرداری از تو در روز و شب باشد و مرا با نبی خودت محمد(ص) و خاندان برگزیده و نیکوی او محشورگردان.»[ ر. ک: فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، مقاله «ادعیه قرائت قرآن». ]
در این زمینه (و دربارهختم قرآن) دعاهای دیگری هم هست،[ همان.] ولی این دعا بر دیگر دعاها برتری دارد؛ زیرا دارای مضمون‌های جالب، مفید و قابل فهمی است و با جسم و روان انسان در ارتباط کامل است.
توجه نمائید که اگر به ادبیات عرب، مفاهیم و معانی قرآن، علوم قرآن و حدیث آشنا نیستید، از ترجمه ها و تفسیرهای مناسب استفاده کنید.
از کنار هیچ آیه‌ای نگذرید مگر آن‌که به اندازه درک خود از معارف آن فهمیده باشید. اگر وقت ندارید که در آیه تدبر کنید، آن را یادداشت کنید تا در فرصت مناسب از اساتید پرسیده و به فهم آن نایل شوید.
آیات مشابه را تا آنجا که می‌شود، با یکدیگر مقایسه و علت تشابه و تفاوت را دریابید و نتیجه تفکر خود را با استفاده از تفاسیر معتبر و برجسته ارزیابی کنید
ممکن است امروز از یک آیه یک موضوع را درک کنید؛ و زمانی دیگر یا به راهنمایی خود قرآن و یا به دلیل آگاهی‌های بیشتر، موضوع دیگری را درک کنید. این یکی از ویژگی‌های قرآن کریم است که ممکن است یک آیه را حتی چندین سال بخوانید ولی به نکته یا نکته‌هایی که در خود نهفته دارد پی‌نبرید، و روزی به ناگاه چیزی برایتان روشن شود که هرگز فکرش را نمی‌کردید. با این حال نباید به این بسنده کنید که نکته اصلی را یافته‌ام، زیرا برخی آیات آن قدر نکته‌ها دارند که اعجاب بر انگیزند.
اگر با این روش خو کنید، بسته به توان، کشش و انگیزه خویش، دیر یا زود، با واژهگان خاص، فرهنگ و شیوه نوشتاری و گفتاری قرآن آشنا می‌شوید، و دارای صفت « متدبّر‌القرآن» می‌شوید. در نتیجه اگر کسی به جای آیه، حدیثی نقل کرد و آن را آیه خواند یا بر عکس، شما که با آیات قرآن مأنوس هستید، آن‌ها را باز خواهید شناخت.
یکی از راه‌های تدبّر در قرآن، گردآوری آیه‌های مختلف درباره یک موضوع، و نهادینه کردن آن‌ها با تکرار کردن در خود است؛ مثلاً در مورد « من یتّق الله…» اگر آیه‌ها را فراهم آوریم و هر روزه بخوانیم، پس از مدتی در ما نهادینه شده، و «تقوی» را در خود احساس می‌کنیم.
فصل نهم: حفظ قرآن
روزهای اول شاید مشکل باشد ولی اگر روزانه برنامه منظمی برای تلاوت داشته باشید، با قرآن مأنوس خواهید شد و هرکس با قرآن مأنوس شود، قرآن خود راهنمایش می‌شود.
هر روز پیش از خواندن قرآن، دعای آن را نیز بخوانید و از خداوند تأثیر آن را بر جسم و روان خود بخواهید. بهترین دعا در این زمینه، چنین است:
« اللهم بالحق انزلته و بالحق نزل اللهم عظّم رغبتی فیه و اجعله نوراً لبصری و شفاءً لصدری و ذهاباً لهمی و حزنی. اللهم زیّن به لسانی و جمّل به وجهی و قوّ به جسدی و ارزقنی حق تلاوته علی طاعتک آناء اللیل و اطراف النّهار و احشرنی مع النّبی محمّد و آله الاخیار الابرار؛خداوندا تو را سوگند به آن حقی که به خاطر آن قرآن را نازل‌کردی و به حق نزول آن، میل مرا به آن زیادکن و آن را نوری برای دیدگانم قرارده و درمانی برای روانم و زداینده‌ای برای اندوهم. خداوندا زبانم را با آن نیکوگردان و رویم را با آن زیباگردان و تنم را به آن نیرو بخش و حقی که از تلاوت آن نصیبم می‌گردد، اطاعت و فرمانبرداری از تو در روز و شب باشد و مرا با نبی خودت محمد(ص) و خاندان برگزیده و نیکوی او محشورگردان.»[ ر. ک: فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، مقاله «ادعیه قرائت قرآن». ]
در این زمینه (و دربارهختم قرآن) دعاهای دیگری هم هست،[ همان.] ولی این دعا بر دیگر دعاها برتری دارد؛ زیرا دارای مضمون‌های جالب، مفید و قابل فهمی است و با جسم و روان انسان در ارتباط کامل است.
توجه نمائید که اگر به ادبیات عرب، مفاهیم و معانی قرآن، علوم قرآن و حدیث آشنا نیستید، از ترجمه ها و تفسیرهای مناسب استفاده کنید.
از کنار هیچ آیه‌ای نگذرید مگر آن‌که به اندازه درک خود از معارف آن فهمیده باشید. اگر وقت ندارید که در آیه تدبر کنید، آن را یادداشت کنید تا در فرصت مناسب از اساتید پرسیده و به فهم آن نایل شوید.
آیات مشابه را تا آنجا که می‌شود، با یکدیگر مقایسه و علت تشابه و تفاوت را دریابید و نتیجه تفکر خود را با استفاده از تفاسیر معتبر و برجسته ارزیابی کنید
ممکن است امروز از یک آیه یک موضوع را درک کنید؛ و زمانی دیگر یا به راهنمایی خود قرآن و یا به دلیل آگاهی‌های بیشتر، موضوع دیگری را درک کنید. این یکی از ویژگی‌های قرآن کریم است که ممکن است یک آیه را حتی چندین سال بخوانید ولی به نکته یا نکته‌هایی که در خود نهفته دارد پی‌نبرید، و روزی به ناگاه چیزی برایتان روشن شود که هرگز فکرش را نمی‌کردید. با این حال نباید به این بسنده کنید که نکته اصلی را یافته‌ام، زیرا برخی آیات آن قدر نکته‌ها دارند که اعجاب بر انگیزند.
اگر با این روش خو کنید، بسته به توان، کشش و انگیزه خویش، دیر یا زود، با واژهگان خاص، فرهنگ و شیوه نوشتاری و گفتاری قرآن آشنا می‌شوید، و دارای صفت « متدبّر‌القرآن» می‌شوید. در نتیجه اگر کسی به جای آیه، حدیثی نقل کرد و آن را آیه خواند یا بر عکس، شما که با آیات قرآن مأنوس هستید، آن‌ها را باز خواهید شناخت.
یکی از راه‌های تدبّر در قرآن، گردآوری آیه‌های مختلف درباره یک موضوع، و نهادینه کردن آن‌ها با تکرار کردن در خود است؛ مثلاً در مورد « من یتّق الله…» اگر آیه‌ها را فراهم آوریم و هر روزه بخوانیم، پس از مدتی در ما نهادینه شده، و «تقوی» را در خود احساس می‌کنیم.
فصل نهم: حفظ قرآن
نظرات شما عزیزان:
موضوعات مرتبط: معارف قرآن
برچسب‌ها: معارف قرآن
تاريخ : دو شنبه 13 / 10 / 1399 | 10:3 | نویسنده : اکبر احمدی |