ندای وحی

چند نکته ی تفسیری از آیه 186 سوره بقره؛ استجابت دعا

در هنگام خواندن آيه 186 سوره ي بقره از حزب ششم قرآن كريم می خوانیم كه مي فرمايد:

«وَإِذَا سَاءَلَكَ عِبَادِى عَنِّى فَإِنّى قَرِيبٌ اءُجِيبُ دَعْوَةَ الْدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُواْ لِى وَ لْيُؤ مِنُوا بِى لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ»

ترجمه آيه :

و هرگاه بندگانم از تو درباره من پرسند (بگو:) همانا من نزديكم ؛ دعاى نيايشگر را آنگاه كه مرا مى خواند پاسخ مى گويم . پس بايد دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان آورند، باشد كه به رشد رسند.

نكته ها:

O برخى افراد از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله مى پرسيدند: خدا را چگونه بخوانيم ؟ آيا خدا به ما نزديك است كه او را آهسته بخوانيم و يا اينكه دور است كه با فرياد بخوانيم ؟! اين آيه در پاسخ آنان نازل شد.

O دعا كننده ، آنچنان مورد محبّت پروردگار قرار دارد كه در اين آيه ، هفت مرتبه خداوند تعبير خودم را براى لطف به او بكار برده است : اگر بندگان خودم درباره خودم پرسيدند، به آنان بگو: من خودم به آنان نزديك هستم وهرگاه خودم را بخوانند، خودم دعاهاى آنان را مستجاب مى كنم ، پس به خودم ايمان بياورند ودعوت خودم را اجابت كنند. اين ارتباط محبّت آميز در صورتى است كه انسان بخواهد با خداوند مناجات كند.

O دعا كردن ، همراه وهمرنگ شدن با كلّ هستى است . طبق آيات قرآن ، تمام هستى در تسبيح و قنوت هستند؛ (كلّ له قانتون )( بقره ، 116) و تمام موجودات به درگاه او اظهار نياز دارند؛ (يَسئله مَن فى السموات والارض ) (الرحمن ، 29.) پس ما نيز از او درخواست كنيم تا وصله ى ناهمگون هستى نباشيم .

O قرآن درباره دعا سفارشاتى دارد، از آن جمله :

1 دعا و درخواست بايد خالصانه باشد. (فادعوا اللّه مخلصين له الدين )( غافر، 14.)

2 با ترس و اميد همراه باشد. (وادعوه خوفاً وطمعاً)( اعراف ، 56 )

3 با عشق و رغبت و ترس تواءم باشد. (يدعوننا رغباً و رهباً)( انبياء، 90)

4 با تضرّع و در پنهانى صورت بگيرد. (ادعوا ربكم تضرعاً و خفية )( اعراف ، 55 )

5 با ندا و خواندنى مخفى همراه باشد. (اذ نادى ربّه نداء خفياً) (مريم ، 3 .)

O در اصول كافى ، صدها حديث در اهميّت ، نقش وآداب دعا، توجّه واصرار وذكر حاجت ها هنگام دعا ودعاى دسته جمعى وايمان به استجابت آن آمده است .( كافى ، ج 2، كتاب الدعا)

O معناى دعا، ترك كسب وكار نيست ، بلكه توكّل به خداوند همراه با تلاش است . لذا در حديث مى خوانيم : دعاى بيكار مستجاب نمى شود.

O شايد قرار گرفتن آيه ى دعا در ميان آيات روزه به خاطر تناسب بيشترى است كه ماه خدا با دعا دارد.

O درباره نزديكى خدا به انسان ، فيض كاشانى قدّس سرّه مى گويد:

گفتم كه روى خوبت ، از ما چرا نهان است گفتا تو خود حجابى ورنه رخم عيان است

گفتم فراق تا كى ، گفتا كه تا تو هستى گفتم نفس همين است ، گفتا سخن همان است

پيام ها:

1 دعا در هرجا ودر هر وقت كه باشد، مفيد است . چون خداوند مى فرمايد: من نزديك هستم . (فانّى قريب )(*)

2 خداوند به ما نزديك است ، ولى ما چطور؟ اگر گاهى قهر او دامن ما رامى گيرد،

به خاطر دورى ما از خداوند است كه در اثر گناهان مى باشد وگرنه خدا نزدیک است. (فانّى قريب )

3 استجابت خداوند دائمى است ، نه موسمى . ((اُجيب )) نشانه ى دوام است .

4 با آنكه خدا همه چيز را مى داند،امّا دعا كردن وظيفه ى ماست . (فليستجيبوا لى )

5 دعا آنگاه به اجابت مى رسد كه همراه با ايمان باشد. (فليؤ منوا بى )

6 دعا، وسيله ى رشد و هدايت است . (لعلّهم يرشدون )

-------------------------------------

*آنچه از اوقات مخصوصه ، يا اماكن مقدّسه براى دعا مطرح شده براى فضيلت است ، نه انحصار به آن ايام و يا اختصاص به آن امكنه

منبع: تفسير نور / حجة الاسلام محسن قرائتى / تفسير ذيل آيه 186  سوره بقره

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: