س1)آيا گرفتن اضافه حقوق (اضافه كاري) براي كسي كه اضافه كاري نداشته جايز است؟
ج)گرفتن اضافه كاري بايد در برابر كار اضافه باشد و هرگونه اقدام صوري و غيرواقعي جايز نيست، مگر آنكه مسئول مافوق شرعاً اختياراتي نسبت به پرداخت وجه اضافه داشته باشد و اسم آن را اضافه كار بگذارد. (مستفادسوال 1976 اجوبه)
 

س2)اگر كسي در وقت اداري به نحو احسن مسئوليت كار خود را انجام ندهد و بعد از وقت اداري انجام دهد، آيا اضافه‌كار به نامبرده تعلق مي‌گيرد؟
 ج) اگر کار مورد سؤال در وقت اداری قابل انجام باشد، اضافه‌کاری تعلق نمی‌گیرد. (استفتاءات جدید،احکام کاردرموسسات دولتی،سایت آی آر)


س3) آيا افرادي كه از مرخصي ساعتي مجاز خود در ماه استفاده ننمايند مي توانند آن ساعات را براي خود اضافه كاري ثبت نمايند.
 ج ) ثبت اضافه كار در ساعات رسمي كار بجاي مرخصي جايز نيست.
 

س4) درمواردی که سقف اضافه كار پرسنل سپاه به بيش از يكصد و بيست ساعت مي‌رسد ،آيا مي‌توان به جاي هر 7 يا 8 ساعت اضافة پرداخت نشده از يك روز مرخصي استفاده شود؟
 ج) پرسنل فقط استحقاق دريافت وجه به ميزان ساعت اضافه كار را دارند و استفاده از مرخصي در عوض آن وجه قانوني ندارد.
 

س5)آيا مي‌توان‌اضافة پرداخت نشده را در ماه‌هاي ديگر كه اضافه كار به120 ساعت نمي‌رسد محاسبه و دريافت كرد؟
ج)اضافه كار مربوط به هر ماه به ميزان همان ماه قابل پرداخت مي‌باشد.
 

س6)خیلی از کارکنان بعد از ساعات اداری در محل کار خود کار خاصی ندارند، لیکن چون بیرون از محل کار نیز کار خاصی ندارند جهت مداومت کار (اضافه‌کاری) در محل کار حاضر می‌شوند و بابت آن پول دریافت می‌کنند تلکیف آنها چیست؟
 ج) اضافه‌کاری باید طبق ضوابط و مقررات مربوطه باشد تا دریافت آن جایز باشد و الا جایز نیست و موجب ضمان است.


س7) اگرفردی بدون انجام کاراضافی مبلغی رابه عنوان اضافه کاری دریافت نمایدتکلیف اونسبت به وجه دریافتی چیست؟
ج) اگر در مقابل کاری داده می¬ شود که انجام نمی¬ گیرد جایز نیست بگیرند و اگر گرفته ¬اند باید برگردانند. (استفتاءات حضرت امام،ج3،ص530،س141)
 

س8)معیاردریافت اضافی کاری برای کارمندان چیست؟
 ج)به نحو کلى استحقاق دریافت حقوق بابت اضافه‌کارى؛ منوط به انجام کار اضافى اداره در غیر وقت ‏مقرر ادارى است و در غیر این صورت حق دریافت هیچ گونه وجهى به این عنوان ندارد و در هر صورت اگر بر طبق قوانین ومقررات شرکت مربوطه باشد، دریافت آن مانعى ندارد.(استفتاءات جدید مقام معظم رهبری،لیدر)
 

س12) آیا با توجه به شرایط مشکل اقتصادی و نیاز به پول اضافه کاری، کسی کار خود را به شکلی انجام دهد که به ساعات اضافه کاری کشیده شود و یا با وجود نداشتن کار در اداره، تا آخر ساعت اداری بماند حکم شرعی آن چیست؟
ج)کسی که کار برای اضافه کاری نداشته باشد یا عمدا کار را به تاخیر بیندازد تا اضافه کاری کند، جایز نیست. آنچه سازمان اجازه داده ، در صورتی است که در اثر زیاد بودن کار نتواند در ساعت اداری کار را تمام کند . برای تمام کردن کار می تواند در غیر ساعت اداری اضافه کاری کند اما اگر کسی کاری نداشته باشد اما اضافه کاری بکند تا کسب در آمدی بیش تر داشته باشد یا در ساعات اداری عمدا کار را تمام نکند و کم کاری کند تا کار برای اضافه کاری داشته باشد، جایز نیست. حقوقی که در برابر این نوع اضافه کاری می گیرد ،حلال نمی باشد . به مقداری که حقوق اضافه کاری می گیرد ،نسبت به شرکت ضامن می باشد . (مستفاداجوبه الاستفتاآت، سؤال 1976 .)
 

س13) آيا فرماندهان و مسئولين مي توانند فردي را به مأموريت و يا اضافه كار مجبور نمايند و حق مأموريت و يا اضافه كاي را پرداخت ننمايند و يا كمتر پرداخت نمايد؟
ج)هيچ مسئول و يا فرماندهي بدون اختيار قانوني و خارج از ضوابط و مقررات سازمان نمي تواند افراد را به كاري مجبور نمايند و يا از حقوق قانوني آنان كسر نمايند مگر با رضايت و توافق خود افراد.
 

س14) شخصي در مرخصي، استراحت جانبازي يا نگهباني بسر مي برد و چون در مدت نبود كار اداريش باقي مي ماند آيا مي تواند در وقت اداري در محل كار حاضر و براي خود اضافه كاري ثبت و هزينه آن را دريافت دارد؟
ج ) اگر روز مرخصي جانبازي معين باشد و در آن روز با درخواست مسئولين براي انجام كار اضافه كسي اضافه بماند، مي تواند اضافه كار حساب نمايد.
 

س15) اضافه كاري ارائه شده از سوي افراد بعلت كمبود بودجه توسط مسئوليت يك دوم محاسبه و پرداخت مي شود و ذخيره نيز نمي شود بنابراين آيا افراد براي اينكه به حق خود برسند مي توانند ساعت را دو برابر ثبت نمايند؟
ج ) ثبت زمان اضافه كار در حقيقت اظهار كتبي خلاف واقع است و شرعاً جايز نيست و براي حلّ مشكل مذكور مسئولين بايد چاره انديشي نمايند.
 

س16)بعضي از مسئولين و فرماندهان رده‌هاي سپاه در ساعت غيراداري (بعد از ظهرها) در مراسم جشن يا تعزيه اقوام درجه 1 و 2 افراد تحت امر خود، جهت عرض تبريك و يا اظهار همدردي شركت مي‌كنندآیاجزوکارمحسوب می شود؟
ج) در صورتي كه شركت در اين‌گونه مراسم از سوي سازمان محل خدمت برنامه‌ريزي شده و اعزام شوند، مأموريت محسوب شده و مي‌توانند اضافه‌كاري دريافت نمايند، ولي در صورتيكه با تصميم فردي به صورت شخصي شركت نمايند، نمي‌توانند اضافه‌كار دريافت نمايند.
 

س17)آيا اختلاف ساعت حركت 6 تا 7 صبح و برگشت به منزل 14 تا 15 بعنوان مثال اضافه كاري مي تواند محاسبه شود يا خير؟
ج)قاعده و مقررّات اين است كه كاركنان از اوّل ساعت تعيين شده تا پايان وقت در محل كار حضور داشته باشند و رفت و آمد جزء وقت كار و جزء اضافه كار محسوب نمي شود.
 

س18)اگر فردي مثلاً راننده اي براي انجام امورات شخص ديگر كه كارهاي او كاملاً شخصي و هيچ ارتباطي به امورات اداري ندارد به وظيفه اي كه دارد عمل كند مي تواند اضافه كار دريافت كند يا خير؟
ج)اگر كسي غير مجاز اضافه كار انجام داده باشد ، نمي تواند از سازمان اضافه كاري مطالبه و دريافت نمايد و مي تواند از كسي كه به او كار شخصي محول نموده است اضافه كار و حقوق خود را مطالبه نمايد.
 

س19)در محل كار بنده عرف است كه بمدت نيم ساعت صرف ناهار مي شود و اين زمان جزء اضافه كاري محسوب مي گردد. آیاگرفتن اضافه کاری درمقابل آن جایزاست؟
ج)دريافت اضافه كار شرعاً بايد در مقابل كار اضافه باشد و جزئيات آن تابع ضوابط و مقررات است و هرگونه اقدام خارج از ضابطه جايز نيست.
 

س20)افرادي به جلسه و يا همايش چند روز (5 - 3 روزه...) دعوت مي شوند. در جلسه يا همايش حضور مي يابند ولي در بين جلسه محل را ترك مي كند وبدون مجوزمي رود پي كار خودش، نظر به اينكه براي اين روزها هم حق مأموريت دريافت مي كند و هم حقوق روز خود را و شركت در همايش جزو وظيفه اوست حکم شرعی چه می شود؟
ج)اگر بعنوان وظيفه و مأموريت سازماني در جلسه و همايش شركت كرده است ، بايد بطور كامل حاضر باشد ، و عدم حضور موجب ضمان و مستلزم استرداد وجه مربوط به مدّت عدم حضور است.
 

س21)در موقع بازنشستگي كاركنان رسمي، بعضي از برادران تقاضا دارند در هنگام محاسبه مرخصي پايان خدمت خود يكي دو ماه مرخصي استحقاقي بيشتري محاسبه تا بتوانند مبلغ بيشتري بابت آن دريافت نمايند. نظر به اينكه اين عمل به نحوي تضييع حقوق بيت المال محسوب مي گردد، مستدعي است از نظر شرعي اعلام نظر فرماييد.
ج)درخواست و صدور هر گونه گواهي خلاف واقع ، خلاف شرع است و وجوه دريافتي از اين طريق نيز حرام و موجب ضمان است.
 

س22)اگر فرمانده يا مسئول قسمت ميزان اضافه كاري فرد را افزايش دهد يعني مثلاً اگر فرد در يك مأموريت 5 ساعت اضافه كار انجام دهد ، 5 ساعت را 7 ساعت اعمال نماید حقوق و مزاياي فرد از نظر شرعي چه حكمي دارد؟
ج)پرداخت و دريافت اضافه كار بدون انجام كار اضافه ، جايز نيست مگر آنكه پرداخت كننده به طور خاص مجوز اعطاء چيزي به اسم اضافه كار داشته باشند.(مستفادسوال 1976 اجوبه)
 

س23)بنده صبح ها حدود نيم ساعت دير به محل كار مي آيم. ولي بعضاً بعد از تايم (خارج از تايم اداري) به محل كار مي آيم و كار مي كنم و هيچ گونه اضافه كار و حق الزحمه به بنده نمي دهند. اين مسئله چه حكمي دارد؟
ج)اضافه كار كردن بدون دريافت حق الزحمه، تأخير و كم كاري را جبران نمي كند.
 

س24) اگر کارمندى هر ماه در حدود سى يا چهل ساعت در اداره اضافه‌کارى نمايد، آيا جايز است مسئول اداره براى تشويق کارمندان ساعات اضافه کارى آنان را دوبرابر حساب کند، مثلاً هر ماه براى آنان صد و بيست ساعت محاسبه کند؟ و در صورتى که اشکال داشته باشد، اجرتى که براى اضافه‌کارى‏هاى قبلى گرفته شده چه حکمى دارد؟
ج) نوشتن گزارش‌هاى غيرواقعى و دريافت پول در برابر ساعات اضافه‏اى که کارى در آن‌ها انجام نشده جايز نيست و واجب است پول‌هاى اضافه‏اى که کارمند مستحق دريافت آن‌ها نبوده، بازگردانده شود، ولى اگر قانونى وجود داشته باشد که به مسئول اداره اجازه دهد تا ساعات اضافه کارى کارمندى را که اضافه کارى انجام داده، دو برابر نمايد جايز است اين کار را انجام دهد و در اين صورت دريافت اجرت توسط کارمند طبق گزارشى که مسئول اداره از ساعات اضافه کارى او نوشته، جايز است.(اجوبه،س1976.)
 

س25)اگر كار در ساعت عادي قابل انجام باشد آيا ماندن براي اضافه كار به بهانه اينكه حقوقم كم است و كفاف زندگي را نمي دهد و يا ماليات زياد از حقوق كم مي شود قابل توجيه است و اصلاً پولي كه از اين اضافه كار در مي آيد حلال است يا حرام؟
ج)کم کاري در ساعات اداري و موظفي که بر خلاف قرار داد استخدامي يا قراردادي باشد جايز نيست .( اضافه كاري به بهانه اينكه حقوقم كم است و كفاف زندگي را نمي دهد و يا ماليات زياد از حقوق كم مي شود ) قابل توجيه نيست . پولي كه از اين اضافه كار در مي آيد حلال نيست . اگر کسي در کاري که بايد طبق مقررات انجام دهد، کوتاهي کند و کار را به نحو مطلوب انجام ندهد ، مديون صاحب کار و اداره و يا شرکت مي باشد . پولي که مي گيرد ، بايد به مرکز مربوطه بر گرداند . ولي اگر کارمندي کم کاري نکند و چون کار زياد است، مسئول شرکت حضور کارمند در وقت اضافه کاري در محل کار را لازم بداند و مقررات هم رعايت شود ،گرفتن پول اشکال نداردوحلال است . (مستفاداجوبه الاستفتاآت، سؤال 1976 .)

دریافت نشریه موازین(احکام اضافه کاری ) شماره 209 (مخصوص چاپ)

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: